Với định hướng rõ ràng và có các bước đi phù hợp, 25 năm qua, Vĩnh Phúc đã tạo được nhiều dấu ấn trong phát triển công nghiệp, thu hút đầu tư, tạo nền tảng vững chắc thực hiện mục tiêu đến năm 2025 trở thành một trong những trung tâm công nghiệp, dịch vụ, du lịch của vùng và cả nước.

Công nghiệp - nền tảng cho tăng trưởng

Thời điểm tái lập (năm 1997), Vĩnh Phúc là tỉnh thuần nông với hơn 90% lao động làm nông nghiệp, ngành công nghiệp, dịch vụ chưa phát triển, số lượng doanh nghiệp ít và hầu hết có công nghệ rất lạc hậu, cơ sở hạ tầng thấp kém. Đứng trước những khó khăn này và nhận diện rõ những thế mạnh về vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, nguồn nhân lực, ngay những năm đầu tái lập tỉnh, Vĩnh Phúc đã xác định mục tiêu “lấy phát triển công nghiệp làm nền tảng, phát triển dịch vụ - du lịch là mũi nhọn và coi nông nghiệp, phát triển nông thôn là nhiệm vụ quan trọng”.

Để thực hiện mục tiêu này, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đã ban hành nhiều cơ chế chính sách thông thoáng, tạo thuận lợi để thu hút đầu tư, phát triển doanh nghiệp. Trên cơ sở quy hoạch chung xây dựng đô thị Vĩnh Phúc đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tỉnh đã đẩy mạnh công tác quy hoạch vùng, quy hoạch ngành, lĩnh vực; ban hành và điều chỉnh quy hoạch phát triển ngành công tỉnh Vĩnh Phúc đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030; quy hoạch phát triển cụm công nghiệp tỉnh Vĩnh Phúc đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 cho phù hợp với từng giai đoạn. Cùng với đó, chủ động về quỹ đất, đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông tại các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi, bình đẳng cho các doanh nghiệp trong tiếp cận nguồn lực đất đai, hạ tầng điện nước, thông tin liên lạc, ưu đãi thuế, tiếp cận vốn, đào tạo và tuyển lao động. Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tạo môi trường đầu tư kinh doanh cởi mở, thông thoáng, hấp dẫn, có tính cạnh tranh cao để thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Bên cạnh thực hiện tốt các cơ chế, chính sách ưu đãi đầu tư của Trung ương, tỉnh đã áp dụng nhiều chính sách ưu đãi riêng đối với các nhà đầu tư, các doanh nghiệp như: áp dụng mức thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp 10% trong thời hạn 15 năm đối với các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực công nghệ cao như sản xuất phần mềm, sản xuất năng lượng tái tạo, năng lượng sạch, năng lượng từ việc tiêu hủy chất thải, sản xuất vật liệu composit, vật liệu quý hiếm; áp dụng mức thuế thu nhập doanh nghiệp 20% trong thời gian 10 năm đối với những dự án sản xuất thép cao cấp, sản xuất máy móc thiết bị phục vụ sản xuất nông nghiệp; tùy theo ngành nghề, dự án, các doanh nghiệp có thể được áp dụng chế độ miễn thuế, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp từ 2 đến 4 năm và giảm 50% số thuế phải nộp từ 4 đến 9 năm tiếp theo.

Công nghiệp phát triển đã làm việc làm, thu nhập ổn định cho hàng trăm nghìn lao động

Đặc biệt, để công nghiệp duy trì đà tăng trưởng ngay cả trong đại dịch Covid - 19, 2 năm qua, Vĩnh Phúc đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách trợ lực cho các doanh nghiệp. Các đồng chí lãnh đạo tỉnh thường xuyên gặp gỡ, động viên các doanh nghiệp; kịp thời chỉ đạo các sở, ngành, địa phương triển khai thực hiện tốt Nghị quyết số 105 của Chính phủ về hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh trong bối cảnh dịch Covid-19; hỗ trợ chỗ ở cho các chuyên gia, người lao động; công khai số điện thoại đường dây nóng của Tổ giúp việc Chủ tịch UBND tỉnh và số điện thoại giải quyết phản ánh, kiến nghị của tổ chức, cá nhân tại Sở Kế hoạch và Đầu tư. Đẩy mạnh cải cách hành chính, giữ vững vùng xanh doanh nghiệp, tạo thuận lợi trong việc lưu thông hàng hóa, không để đứt gãy chuỗi cung ứng hàng hóa, nguồn cung lao động. Chỉ đạo các ngân hàng, tổ chức tín dụng tạo thuận lợi cho doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi; tăng cường hỗ trợ về thị trường, giúp doanh nghiệp hoạt động ổn định, phát triển trong bối cảnh dịch bệnh.

Từ những chính sách mang tính đột phá, sau 25 năm tái lập, kinh tế - xã hội của tỉnh có bước phát triển vượt bậc trên tất cả các lĩnh vực, với 18/19 chỉ tiêu đạt và vượt mục tiêu đề ra, trong đó có 12 chỉ tiêu vượt kế hoạch. Năm 2021, tổng sản phẩm trên địa bàn đạt 87,09 nghìn tỷ đồng, tăng 8,02% so với năm 2020. Tuy mức tăng này chưa đạt mục tiêu nhưng Vĩnh Phúc vẫn là tỉnh có tăng trưởng cao thứ 9 toàn quốc. Tổng thu ngân sách đạt 32.094 tỷ đồng, đạt 104,55% dự toán. Đặc biệt, công nghiệp luôn giữ vai trò đầu tàu trong tăng trưởng kinh tế và giữ tỷ trọng chủ yếu trong cơ cấu GRDP của tỉnh. Cụ thể, giai đoạn 1997-2021, GRDP của tỉnh tăng bình quân 13,44%/năm, trong đó, riêng ngành công nghiệp tăng 21,4%/năm, cao gấp đôi so với tăng trưởng của ngành dịch vụ và cao gấp 4 lần ngành nông, lâm nghiệp và thủy sản. Đến năm 2021, tỷ trọng công nghiệp – xây dựng chiếm 63,75% tổng giá trị tăng thêm của 3 khu vực và cao gấp 3,4 lần so với năm 1997.

Công nghiệp phát triển đã giúp Vĩnh Phúc từ chỗ chỉ có 8 dự án FDI, 1 dự án DDI, 1 khu công nghiệp được thành lập năm 1998 thì đến nay đã tăng lên 429 dự án FDI, 824 dự án DDI và 14 khu công nghiệp được quyết định chủ trương đầu tư hoặc cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư và thành lập với tổng diện tích 2,773 triệu ha. Trong đó có 8 khu đã đi vào hoạt động gồm: Khai Quang (216.24ha), Bình Xuyên (286.98ha), Kim Hoa (50ha), Bá Thiện (325.75ha), Bình Xuyên II - giai đoạn 1 (42.21ha), Bá Thiện II (308.83ha), Tam Dương II - khu A (135.17ha), Thăng Long Vĩnh Phúc (213ha). Riêng năm 2011, Vĩnh Phúc đã trình và được Thủ tướng Chính phủ quyết định chủ trương đầu tư 6 khu công nghiệp mới, gồm: khu công nghiệp Sông Lô II, Tam Dương I – khu vực 2, Sông Lô I, Nam Bình Xuyên, Thái Hòa - Liễn Sơn - Liên Hòa (khu vực II - giai đoạn 1).

Công nghiệp không chỉ phát triển mạnh ở thành phố Vĩnh Yên, thành phố Phúc Yên, huyện Bình Xuyên, Tam Dương mà đã lan tỏa, dịch chuyển về các huyện: Vĩnh Tường, Lập Thạch, Sông Lô. Tỷ lệ lấp đầy các khu công nghiệp bình quân đạt 50,7%. Trong đó, khu công nghiệp Kim Hoa và khu công nghiệp Bình Xuyên II, giai đoạn 1 đạt tỷ lệ lấp đầy 100%; khu công nghiệp Khai Quang có tỷ lệ lấp đầy 98%, khu công nghiệp Bình Xuyên trên 85%.

Vươn mình thành trung tâm công nghiệp, dịch vụ, du lịch

Sau 25 năm tái lập, Vĩnh Phúc đã tạo được nhiều dấu ấn trên tất cả các lĩnh vực: Tốc độ tăng trưởng kinh tế luôn cao hơn bình quân chung cả nước; môi trường đầu tư kinh doanh thông thoáng, luôn là điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư; kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội được tăng cường; nhiều công trình, dự án lớn được đầu tư đi vào hoạt động; diện mạo đô thị, nông thôn ngày càng khởi sắc. Riêng về phát triển công nghiệp, Vĩnh Phúc đang tiến gần hơn tới mục tiêu trở thành tỉnh công nghiệp hiện đại, một trong những trung tâm công nghiệp, dịch vụ, du lịch của vùng và cả nước. Bởi vượt qua khó khăn, ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp nói chung, doanh nghiệp trong các khu công nghiệp nói riêng diễn ra sôi động. Hầu hết các doanh nghiệp đang tăng tốc để về đích cuối năm. Nhiều doanh nghiệp đã nhận được các đơn hàng dài hạn cho năm 2022.

Tại khu công nghiệp Thăng Long Vĩnh Phúc – khu công nghiệp dẫn đầu tỉnh về thu hút đầu tư năm 2021, không khí hoạt động của các doanh nghiệp rất sôi động, tấp nập. Bên cạnh các doanh nghiệp đi vào hoạt động ổn định, khu công nghiệp này còn có nhiều nhà đầu tư đang đẩy nhanh tiến độ xây dựng nhà máy, đầu tư mua sắm các thiết bị hiện đại, tuyển lao động để đi vào hoạt động ngay đầu năm mới.

Ông Nguyễn Minh Đức, Giám đốc Công ty TNHH khu công nghiệp Thăng Long cho biết, sau 4 năm khởi công xây dựng, dự án đã hoàn thành cả 2 giai đoạn, thu hút được 22 dự án đầu tư, trong đó, năm 2021 thu hút được 3 dự án DDI và 7 dự án FDI. Các dự án đầu tư đều thuộc lĩnh vực công nghiệp công nghệ cao. Đây cũng là một trong những khu công nghiệp tạo được hiệu ứng lan tỏa về sức hấp dẫn đối với các nhà đầu tư lớn trên thế giới.

Theo ông Minh, để Thăng Long Vĩnh Phúc xứng tầm là khu công nghiệp kiểu mẫu, Công ty TNHH khu công nghiệp Thăng Long sẽ tăng cường đầu tư hệ thống máy móc hiện đại, tạo lập cảnh quan môi trường xanh – sạch – đẹp; nâng cao trình độ nguồn nhân lực, làm tốt vai trò cầu nối giữa doanh nghiệp với chính quyền tỉnh trong suốt quá trình thực hiện dự án. “Với môi trường đầu tư hấp dẫn và công tác phòng chống dịch bệnh tốt, chỉ trong 3 đến 5 năm tới, Thăng Long Vĩnh Phúc sẽ lấp đầy 100% diện tích, đồng thời, hỗ trợ tối đa để đến năm 2030 các khách hàng đi vào sản xuất ổn định. Khi đó, Thăng Long Vĩnh Phúc sẽ là nơi dừng chân của khoảng 80 nhà đầu tư thứ cấp đến từ Nhật Bản, tạo việc làm, thu nhập ổn định cho 40-50 nghìn lao động, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội của tỉnh phát triển”- ông Đức khẳng định.

Khu công nghiệp Khai Quang nhìn từ trên cao

Với khu công nghiệp Khai Quang – một trong những khu công nghiệp được đầu tư ngay trong những năm đầu tái lập tỉnh thì những ngày cuối năm, hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp càng sôi động hơn. Nhiều doanh nghiệp lớn sản xuất linh kiện điện tử, sử dụng nhiều lao động như: Công Ty TNHH Heasung Vina, Công ty TNHH BHFlex, Công ty TNHH Jahwa vina…liên tục cho công nhân tăng ca, kịp đáp ứng đơn hàng cho các nhà sản xuất.

Theo thống kê của Công ty cổ phần Phát triển hạ tầng Vĩnh Phúc, đến nay, khu công nghiệp Khai Quang thu hút được 95 dự án, gồm 12 dự án DDI, tổng vốn đăng ký hơn 820 tỷ đồng; 83 dự án FDI, tổng vốn đầu tư hơn 1.238 triệu USD, tỷ lệ lấp đầy đạt 94%. Đồng hành cùng doanh nghiệp trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19, 2 năm qua, công ty đã linh hoạt triển khai các giải pháp để vừa phòng chống dịch vừa bảo đảm hoạt động kinh doanh thông qua hình thức làm việc trực tiếp hoặc làm việc từ xa qua điện thoại, email, họp video call. Tất cả các thông tin, các kiến nghị của nhà đầu tư đề nghị hỗ trợ làm thủ tục thành lập doanh nghiệp, hướng dẫn thực hiện thủ tục xin cấp giấy chứng nhận đầu tư, giấy phép thi công xây dựng, lập báo cáo đánh giá tác động môi trường…đều được giải quyết kịp thời. Nhờ đó, tình hình hoạt động của các doanh nghiệp trong khu công nghiệp ổn định, không có doanh nghiệp nào phải dừng hoạt động do dịch bệnh. Một số doanh nghiệp đã mở rộng quy mô sản xuất…

Không chỉ có 2 khu công nghiệp trên, với nhiều nỗ lực trong cải thiện môi trường đầu tư, sau 25 năm tái lập tỉnh, Vĩnh Phúc luôn khẳng định là điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư và là tỉnh có ngành công nghiệp phát triển ngay cả trong bối cảnh dịch bệnh. Tính đến hết năm 2021, toàn tỉnh có trên 13.000 doanh nghiệp, tăng 141 lần so với năm 1997, với nhiều nhà đầu tư lớn, tạo công ăn việc làm cho hàng vạn lao động như: Tập đoàn Toyota Việt Nam, Honda Việt Nam, Piaggio, Deawoo bus, tập đoàn Prime…góp phần đưa giá trị tăng thêm ngành công nghiệp Vĩnh Phúc đứng thứ 15 và chiếm tới 2% giá trị công nghiệp của cả nước.

Ông Nguyễn Xuân Phương, Trưởng Ban quản lý các khu công nghiệp tỉnh cho biết: Đồng hành cùng các doanh nghiệp vượt qua khó khăn, ảnh hưởng của dịch bệnh, năm 2021, Ban đã tập trung tháo gỡ 7 điểm nghẽn trong thu hút đầu tư, phát triển công nghiệp, nhất là các điểm nghẽn trong công tác quy hoạch, phát triển các khu công nghiệp, phát triển hạ tầng đến chân hàng rào các khu công nghiệp, công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, điểm nghẽn về tổ chức bộ máy, phát triển nguồn nhân lực. Đồng thời, tham mưu UBND tỉnh trình Chính phủ điều chỉnh thủ tục nhập cảnh; sớm ban hành nghị định thay thế Nghị định số 82 quy định về quản lý khu công nghiệp, khu kinh tế; có chính sách ưu tiên thu hút dự án điện tử công nghệ cao…

Theo ông Phương, công nghiệp Vĩnh Phúc sẽ tăng trưởng mạnh khi sức hấp dẫn của môi trường đầu tư càng được khẳng định rõ hơn trong bối cảnh dịch bệnh, với dòng vốn FDI đã vượt ngưỡng 1 tỷ USD trong năm 2021. Riêng thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp cũng đạt con số kỷ lục. Cụ thể, năm 2021, các khu công nghiệp thu hút được 45 dự án đầu tư mới, gồm 17 dự án DDI, tổng vốn đầu tư trên 7.695,2 tỷ đồng, chiếm gần 46% tổng vốn thu hút đầu tư toàn tỉnh và bằng 1/3 vốn đầu tư trong nước; 53 dự án FDI, tổng vốn đầu tư 952,44 triệu USD, chiếm 93,8% vốn đầu tư toàn tỉnh và bằng gần 1/5 tổng vốn đầu tư FDI vào các khu công nghiệp từ năm 1997 đến nay.

Sẽ có 25 khu công nghiệp trong 10 năm tới

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII đặt mục tiêu phấn đến năm 2025 trở thành tỉnh công nghiệp phát triển, một trong những trung tâm công nghiệp, dịch vụ, du lịch của vùng và cả nước; thu nhập bình quân đầu người đạt 80 đến 85 triệu đồng/người/năm; kết cấu hạ tầng đô thị cơ bản đạt tiêu chí đô thị loại I, trong đó Bình Xuyên, Vĩnh Tường, Tam Đảo đạt tiêu chí đô thị loại IV. Đến năm 2030 trở thành tỉnh phát triển, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, hiện đại, cơ bản đủ các tiêu chí thành phố trực thuộc Trung ương; kinh tế, xã hội phát triển toàn diện, bền vững; thu nhập bình quân 130- 135 triệu đồng/người/năm…

Cụ thể hóa mục tiêu này và tiến tới trở thành trung tâm công nghiệp, đón đầu dòng vốn FDI, dự kiến giai đoạn 2021-2030, tỉnh sẽ đầu tư xây dựng từ 23 đến 25 khu công nghiệp với tổng quỹ đất khoảng 7.000ha. Các dự án đầu tư, khu công nghiệp mới được bố trí phát triển chủ yếu tập trung gần các đô thị lớn, có vị trí tiếp giáp với thủ đô Hà Nội, có các điều kiện về hạ tầng tốt nhưng vẫn bảo đảm khai thác, phát triển các khu công nghiệp tại các khu vực gò đồi, đất xấu, hạn chế quy hoạch chuyển đổi đất nông nghiệp theo định hướng đề ra.

Với phương châm “các nhà đầu tư ở Vĩnh Phúc là công dân của Vĩnh Phúc, thành công của doanh nghiệp là thành công của tỉnh”, Vĩnh Phúc sẽ tiếp tục triển khai thực hiện tốt Nghị quyết số 19 của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia; Nghị quyết số 01 của BTV Tỉnh ủy và Đề án của UBND tỉnh về cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh. Đẩy nhanh tiến độ bồi thường, giải phóng mặt bằng; đẩy mạnh phát triển nhà ở công nhân; tăng cường và nâng cao hiệu quả thu hút vốn đầu tư trực tiếp. Chú trọng công tác xúc tiến đầu tư tại chỗ và thông qua các nhà đầu tư đã thành công tại tỉnh để giới thiệu đến các nhà đầu tư khác. Tiếp tục ưu tiên thu hút các dự án đầu tư công nghiệp công nghệ cao, công nghệ sạch thân thiện môi trường, công nghệ năng lượng mới, dự án dịch vụ khu công nghiệp; không tiếp nhận, cấp phép cho những dự án sử dụng công nghệ lạc hậu, tiêu hao nhiều năng lượng, có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường sinh thái. Khuyến khích đổi mới công nghệ, nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trong quá trình hội nhập kinh tế thế giới. Cùng với đó, ưu tiên thu hút đầu tư, tăng tỷ lệ lấp đầy các khu công nghiệp Bá Thiện II, Bình Xuyên II, Thăng Long Vĩnh Phúc, Bá Thiện – phân khu 1; hỗ trợ đẩy nhanh tiến độ các dự án đã cấp phép đầu tư trong khu công nghiệp, tạo môi trường đầu tư hấp dẫn nhằm đạt mục tiêu “3 tốt” gồm: Môi trường pháp lý tốt và toàn diện, hạ tầng kỹ thuật tốt, phục vụ doanh nghiệp tốt, tạo vóc dáng mới cho công nghiệp tỉnh nhà.